E-Bülten
THE Awards Asia 2024
İYTE geçtiğimiz günlerde THE Awards Asia 2024’te seçkin “Yılın Liderlik ve Yönetim Ekibi Ödülü” ile onurlandırıldı. Genellikle Yükseköğretimin Oscarları olarak anılan bu ödül, İYTE’nin kurumsal dönüşüme ve stratejik vizyonuna olan olağanüstü bağlılığını göstermektedir. Malezya Kraliçesi Raja Zarith Sofiah tarafından bizzat takdim edilen ödülü Rektörümüz Prof. Dr. Yusuf Baran aldı. Jüri, İYTE’nin kendisini bir inovasyon merkezine dönüştürme konusundaki üstün liderliğini ve stratejik vizyonunu vurgulayarak, kurumun Türkiye’de ve bölgede büyüyen bir inovasyon merkezi olduğunu belirtti. Bu başarı, İYTE’nin artan küresel varlığını ve inovasyona olan bağlılığını yansıtmaktadır. Rektör Prof. Dr. Yusuf Baran, bu ödülü almaktan duyduğu gururu dile getirerek, İYTE’nin başarısına katkılarından dolayı jüriye, öğretim üyelerine, öğrencilere ve paydaşlara teşekkür etti. Enstitünün, İYTE’nin uluslararası yükseköğretimdeki rolünü geliştirmeyi amaçlayarak, Türkiye’nin küresel bilim sahnesindeki varlığını ilerletmeye yönelik devam eden kararlılığının altını çizdi.
İYTE’den Küresel Su Sorununa Sürdürülebi̇lir Çözüm: WATER4ALL
Sürdürülebilir su çözümlerine olan talep küresel olarak artarken, Sürdürülebilir Su Yönetimi Doktora Programı WATER4ALL, Sürdürülebilir Su Yönetimi alanındaki araştırmacılar için eşsiz fırsatlar sunuyor. İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü tarafından koordine edilen ve Türkiye’nin önde gelen üç üniversitesiyle ortaklaşa yürütülen program, disiplinler arası ve uluslararası eğitim ve araştırma deneyimine sahip 20 doktora adayı yetiştirmeyi hedefliyor. Bu yenilikçi program hakkında daha fazla bilgi edinmek için programın koordinatörü Prof. Dr. Orhan Gündüz ile bir röportaj gerçekleştirdik.
WATER4ALL Doktora Programının arkasındaki vizyondan ve bu girişimi Sürdürülebilir Su Yönetimi alanında benzersiz kılan özelliklerden bahsedebilir misiniz?
Su yönetimi, ekosistemleri, insan sağlığını ve ekonomileri etkileyen iklim değişikliği, su kıtlığı ve kirlilik gibi küresel çevresel zorlukların ele alınması için çok önemlidir. Water4All programı, Sürdürülebilir Su Yönetimi eğitimi için benzersiz ve son teknoloji ürünü bir vizyon geliştirmeyi ve doktora adaylarının son derece multidisipliner bir ortamda eş zamanlı olarak sosyal ve teknik beceriler geliştirmelerine olanak sağlamayı amaçlamaktadır. Program, sürdürülebilir su yönetiminin kritik zorluklarını Çevre, Elektronik, Planlama, Malzeme Bilimi ve Enerji dahil olmak üzere birçok perspektiften ele almaktadır.
WATER4ALL küresel işbirliğini nasıl teşvik ediyor ve doktora öğrencileri bu çok yönlü ortaklıktan ne gibi avantajlar elde edecek?
Water4All programı, 20 doktora adayını hem akademik araştırma hem de pratik beceriler konusunda ileri düzeyde eğitimle donatarak çok disiplinli alanlarda bilimsel bilgi ve yeniliği ilerletmeyi amaçlamaktadır. Yapılandırılmış eğitim modülleri, Sürdürülebilir Su Yönetiminin farklı yönlerini kapsayacak şekilde tasarlanmış olup, adayların bilimsel araştırmaları gerçek dünya çözümlerine dönüştürmelerini sağlamaktadır. Tanınmış ulusal ve uluslararası akademik kurumlarda, özel şirketlerde ve kamu hizmetlerinde geçici görevlerin dahil edilmesi, katılımcıların mesleki gelişimini daha da artırarak farklı deneyimler kazanmalarını ve uluslararası işbirliklerini geliştirmelerini sağlayacaktır.
Doktora adayları Sürdürülebilir Su Yönetimi kapsamında ne tür araştırma projelerini veya konularını keşfedebilecekler ve program onları mevcut küresel su sorunlarını nasıl ele almaya nasıl hazırlıyor?
Bu program çok sayıda konuda geniş bir proje yelpazesi içermektedir. Ana modül, belirli kirleticiler için arıtma teknolojileri, iklim değişikliği bilimi, havza yönetimi, geri kazanım-geri dönüşüm-kullanım teknolojileri ve kirleticilerin fitoremediasyonu ile ilgili özel konuları içeren çevreyi içerir. Enerji modülü, yenilenebilir enerji kaynakları, enerji verimliliği ve şebeke dışı uygulamalarla ilgili projeleri içermektedir. Elektronik modülünde dijital su, sensör teknolojileri, yazılım geliştirme ve akıllı sulama planlaması ile ilgili projeler yer almaktadır. Malzeme modülü membranlar, reçineler, polimerler ve kaplamalar gibi alanları kapsamaktadır. Son olarak, programın planlama modülü sürdürülebilir kentleşme, su sorunlarına doğa temelli çözümler, kentsel yönetişim ve yönetim, arazi kullanımı geliştirme ve yönetimi ve su tahsisi konularını içermektedir.
Dr. Atakan Eki̇z Presti̇jli̇ EMBO Desteği Aldı
Kısa bir süre önce prestijli bir Avrupa Moleküler Biyoloji Organizasyonunun (EMBO) Kurulum Desteği’ni kazanan Dr. Atakan Ekiz ile röportaj yapmanın heyecanını yaşıyoruz. Araştırması, uzun kodlamayan RNA’ların cilt kanseri ilerlemesi ve bağışıklıktan kaçıştaki rolünü kapsıyor. Bu proje, kanser biyolojisi alanına önemli ölçüde katkıda bulunma potansiyeline sahip. Bu röportaj aracılığıyla, araştırmanın yanı sıra bu desteğin gelecekteki araştırmaları üzerindeki etkisi hakkında bilgi edindik.
Sizi uzun kodlamayan RNA’lar ve bunların cilt kanserindeki rolü üzerine çalışmaya motive eden neydi?
Uzun kodlamayan RNA’lar (lncRNA’lar) bir nevi genomun kara kutusudur. Genomda binlerce uzun kodlamayan RNA vardır ve bunların işlevleri bilinmemektedir. Son çalışmalar, uzun kodlamayan RNA’ların sağlık ve hastalıkta, özellikle de kanserde önemli işlevleri olduğunu göstermiştir. Çeşitli mekanizmalar aracılığıyla birçok hücresel süreci düzenleyebilirler, ancak çoğu deşifre edilmeyi beklemektedir. Cilt kanserinde lncRNA’lar üzerine yaptığım araştırmanın temel motivasyonlarından biri, ABD’deki doktora sonrası araştırmam sırasında elde ettiğim bulgulardır. Makine öğrenmesini kullanarak, cilt kanseri örneklerinde heterojenliği ortaya çıkarabilecek çok sayıda lncRNA belirledik. Bağışıklık açısından zenginleştirilmiş veya bağışıklıktan yoksun kanser örneklerinin Lnc RNA profilleri açısından farklılık gösterdiğini ve bu farklılıkların bazı tümörlerin neden diğerlerinden daha agresif olduğunu açıklayabileceğini gördük. Bu lncRNA’ları klinik çıktılar ve terapötik yanıt bağlamında daha fazla araştırmak istedik. Genomumuzdaki lncRNA’lar kanserin karmaşıklığını anlamanın anahtarı olabilir ve hastalık biyobelirteçlerini ve terapötik hedefleri belirlemeye yardımcı olabilir.
EMBO Kurulum Desteği çok prestijli ve rekabetçi bir destek. Bu destek, akademik yolculuğunuzda araştırma hedeflerinizi nasıl ilerletecek?
EMBO kurulum desteği, laboratuvardaki harcamalar için esnek finansmanın yanı sıra Avrupa’daki ve ötesindeki insanlarla ağ kurmak için sayısız fırsat sağlıyor. Bu hibe aynı zamanda benim ve laboratuvar üyelerimin konferanslara, sempozyumlara katılmamıza ve bilimsel araştırmalarımızı meslektaşlarımızla paylaşmamıza yardımcı oluyor. EMBO topluluğunun bir üyesi olmak, benzer düşünen insanları bulmak ve gelecekte ortak araştırmalar yapmak için sayısız fırsatın kilidini açıyor.
Kodlamayan RNA’lar (ncRNA’lar) ve kanser ilerlemesi arasındaki bağlantıları keşfetmenin kanser biyolojisi alanına ne gibi katkılar sağlayacağını öngörüyorsunuz?
Kanser biyolojisi bağlamında ncRNA’ların daha iyi anlaşılması, kanser hücrelerinin ilerleme ve vücudumuzun doğal savunma mekanizmalarından kaçma mekanizmalarını karakterize etmemize yardımcı olacaktır. ncRNA’lar birçok hücresel süreci düzenleyebilir ve terapötik hedefler olarak hizmet edebilir. Bir örnek vermek gerekirse, genomlarımızda yaklaşık 20.000 protein kodlayan gen, ancak 50.000’den fazla kodlamayan element bulunmaktadır. Bu kodlamayan genlerin işlevleri büyük ölçüde bilinmemektedir. Kodlama yapmayan ironiler, özellikle de uzun kodlama yapmayan ironiler üzerine yapılan araştırmalar, yeni hastalık mekanizmalarının tanımlanmasına yol açabilir. Buna karşılık, bu alandaki bulgular hastaların daha iyi sınıflandırılmasına, daha etkili terapötik yaklaşımlar geliştirilmesine ve daha iyi klinik sonuçlar için moleküler hedeflerin belirlenmesine yardımcı olabilir.
EMBO Kurulum Desteği, AB araştırma topluluğu ile bağlantı kurmaya büyük önem veriyor. Bu ortaklığın bilimsel araştırmalarınıza nasıl fayda sağlayacağını ve ilerleteceğini öngörüyorsunuz?
EMBO Kurulum Hibesi, AB araştırma topluluğu ile bağlantı kurmak için geniş fırsatlar sunuyor. EMBO, bilimsel araştırma ve bilgi paylaşımını kolaylaştırmak için çok sayıda eğitim ve sempozyum düzenlemektedir. Ayrıca laboratuvar yönetimi ve araştırma bütünlüğü için eğitim fırsatları da sunuyor. Bu hibenin yeni işbirlikçiler bulmamız ve uluslararası araştırma ortaklıkları kurmamız için bize kapılar açacağını tahmin ediyorum. Bu topluluğun bir parçası olmaktan heyecan duyuyoruz ve bilimde mükemmellik misyonuna katkıda bulunmayı dört gözle bekliyoruz.
İYTE, Araştırmada İK Mükemmeli̇yet Ödülüne Layık Görüldü
Araştırmacılar için İnsan Kaynakları stratejisi (HRS4R), Avrupa Araştırmacılar Şartı ve Araştırmacıların İşe Alınması için Davranış Kuralları (Şart ve Kurallar) ile uyum sağlayarak araştırma kurumlarını geliştirmeyi amaçlamaktadır. İYTE, 2023’ün ilk aylarında HRS4R tanınırlığını aldığından bu yana, benzersiz güçlü yönlerimize, kalkınma alanlarımıza ve zayıf yönlerimize göre uyarlanmış bir Eylem Planını uygulamak için yeni bir yolculuğa çıkmıştır. Bu plan, işe alım uygulamalarının geliştirilmesini, araştırmacıların kariyer gelişiminin desteklenmesini ve etik araştırma standartlarının teşvik edilmesini içermektedir. Bu ilkelere bağlılığımız sadece iç kültürümüzü güçlendirmekle kalmıyor, aynı zamanda uluslararası sahnede dinamik, araştırmacı merkezli bir kurum olarak konumumuzu sağlamlaştırıyor. Çalışmalarımız 26 Nisan 2023 tarihinde Enstitü genelinde katılımcıların yer aldığı bir Başlangıç Toplantısı ile başladı. O günden bu güne uygulama, kariyer gelişimi, danışmanlık, araştırma ortamı ve insan kaynakları çalışma grupları, Şart ve Kurallar standartlarına uygun girişimleri aktif bir şekilde ilerletmektedir. Bu çalışma gruplarının sıkı çalışmaları ve bağlılıkları sayesinde İYTE, araştırma ortamımızı iyileştirme ve mükemmellik vizyonumuzu ilerletme konusunda önemli ilerlemeler kaydetmiştir.